Wojna profesoraAutor:Agnieszka Dziaman GRZEGORZ GŁADYSZEWSKI CHCE ZLIKWIDOWAĆ UKŁADY NA POLITECHNICE LUBELSKIEJ. Grzegorz Gładyszewski, profesor Politechniki Lubelskiej, wypowiada wojnę układowi, który – jego zdaniem – rządzi Politechniką Lubelską. Uważa, że władze stosują komunistyczne metody uciszania „zbuntowanych” pracowników. Za przykład podaje swoją sytuację, kiedy za ujawnienie sprawy sfałszowania uczelnianych dokumentów stracił funkcję kierownika zakładu. Czytaj także: Dokumentacja sprawy Prof. Grzegorza Gładyszewskiego z Politechniki Lubelskiej2006-08-08 12:11:14 | odsłon: 13365pokaż artykuł | nfa.pl |
O fanaberii naukowców – inaczejAutor: Józef Wieczorek Najwyższy czas aby obywatele zatrudnieni na etatach akademickich zeszli na ziemie i uznali w końcu, że winni się ze swojej pracy rozliczać, tak jak i pozostała część obywateli. Środowisko naukowe jednostronnie odniosło się do propozycji rządowych, a samo nic nie zaproponowało poza groźbami strajków, zawieszenia rekrutacji czy porównaniami do działań okupantów z czasów wojny światowej. Nie bez przyczyny ta lepperyzacja nauki zyskała wsparcie szefa Samoobrony.2006-06-20 12:07:36 | odsłon: 9553pokaż artykuł | nfa.pl |
Przykłady projektów badawczych finansowanych ( ponad 100 000 zł) przez KBN niestety bez ujawnienia ich wyników przed podatnikiemUWAGA: Wykaz projektów finansowanych przez KBN w 1997 r. w dziedzinach : NAUKI SPOŁECZNE, NAUKI BIOLOGICZNE I NAUKI O ZIEMI, NAUKI MEDYCZNE, MATEMATYKA, FIZYKA, ASTRONOMIA, CHEMIA wg http://bazy.opi.org.pl/ Będziemy wdzięczni za nadsyłanie informacji o innych projektach oraz za zauważone ewentualne pomyłki w zamieszczonych wykazach. Szanowni zwycięzcy konkursów grantowych (lub zatrudniające ich instytucje) , którzy na swoje zapewne niesłychanie ważne z punktu widzenia naukowego i o dużym znaczeniu dla społeczeństwa badania otrzymali środki z kieszeni podatnika proszeni są o przedstawienie wyników tych badań ( publikacje !) aby zainteresowany podatnik mógł się z nimi zapoznać i przekonać, że jego pieniądze nie poszły na marne. W niektórych przypadkach wiadomo, że wyniki były i to bardzo dobre. Rzecz jednak w tym, że w bazie danych (niedanych) informacji o tych wynikach nie ma. Nie jest to w porządku w stosunku do podatnika jeśli się pieniądze bierze i lekceważy pierwszego ofiarodawcę, jakim w przypadku projektów badawczych KBN jest podatnik. Taki podatnik ma prawo uważać się za ofiarę nieuczciwości grantobiorcy. Lektura uzupełniająca: Reformy bez głowy http://www.naukowcy.republika.pl/refbezglowy.html BAZA NIEDANYCH KBN – Co wynika z analizy? http://www.naukowcy.republika.pl/bazakbn.html CUI BONO? – SPOJRZENIE NA FINANSOWANIE NAUKI http://www.naukowcy.republika.pl/cuibono.html Listy obywatelskie http://www.naukowcy.republika.pl/listyobywatel.html Układ antyrozwojowy http://forumakad.pl/archiwum/2006/01/index.html List w sprawie informatyzacji Ministerstwa Nauki i Informatyzacji http://www.nfa.pl/articles.php?id=1282006-04-08 15:11:45 | odsłon: 19320pokaż artykuł | nfa.pl |
W sprawie Stanowiska Senatu Uniwersytetu Jagiellońskiego i jasełek akademickichAutor: Józef WIECZOREK Senat apeluje do przedstawicieli mediów o rzetelne i odpowiedzialne przedstawianie spraw, ale sam prowadzi działania operacyjne zmierzające do nierzetelnego i nieodpowiedzialnego przedstawiania spraw pokrzywdzonych także przez siebie nauczycieli akademickich czego najlepszym przykładem są działania podjęte na rzecz wyposażenia akademickich Herodów w broń dalekiego zasięgu do ścinania głów niewygodnym a bezbronnym – w ramach akademickich jasełek2005-12-22 11:12:24 | odsłon: 9687
Pasja akademicka z Rzecznikiem Praw Obywatelskich w roli PiłataAutor : Józef Wieczorek Przygotowane przez akademickie komisje etyczne ‚Dobre Obyczaje w Nauce’ pouczają: ‚Główną motywacją pracownika nauki powinna być pasja poznawcza i chęć wzbogacenia dorobku nauki.’ Doświadczenie jednak uczy, że główną motywacją dla wielu pracowników nauki polskiej jest pasja wykańczania innych pracowników nauki, szczególnie tych którzy zostaną zidentyfikowani jako obiekty stanowiące rzeczywiste czy urojone zagrożenie dla chcących robić oficjalne kariery naukowe. Szewska pasja nie jest temu w stanie zapobiec wobec przyzwolenia komisji etycznych RPO w naszym systemie prawnym takie działania aprobuje i nie zamierza przeciwko temu walczyć, nie zamierza dokonywać kontroli swojej uczelni, ani poczynań sądów trzymających mocno stronę krzywdzicieli. Nasuwa się zasadność wystosowania apelu do polskiego obywatela : Zamiast pisać do RPO – Pisz Pan na BERDYCZÓW. Skutek będzie taki sam. Czytaj także pierwsza część dyptyku akademickiego2005-03-23 12:08:07 | odsłon: 9635pokaż artykuł | nfa.pl |
SYGNALISTA SYGNALIZUJE FUNDACJI BATOREGOAutor: Józef Wieczorek niestety w zwalczaniu tej patologii NFA nie otrzymało wsparcia od Formacji Batorego. Tym sposobem ta patologia ma zapewniony długi żywot generując dalsze patologie życia publicznego, a Fundacja Batorego ma zapewnione długotrwałe finansowanie działań na rzecz pozornego zwalczania patologii. Odnosi się wrażenie, że nie o to chodzi, by złapać króliczka, ale by gonić go!2008-03-26 16:49:05 | odsłon: 8269pokaż artykuł | nfa.pl |
List do NFA w sprawie Polskiej Stacji Antarktycznej im. Henryka ArctowskiegoAutor:Jakub Paweł Cygan Mój list jest wyrazem zaniepokojenia tym, z czym zetknąłem się w trakcie mojego ubiegłorocznego pobytu roku na Stacji im. Henryka Arctowskiego. Czas mija, a ciągle jeszcze nie zostały zapoczątkowane zmiany, które doprowadziłyby tę placówkę do pożądanego stanu, tak by była dla nas powodem do dumy. I jako placówka naukowa, przede wszystkim służyła celom z nauką związanym.2008-03-14 08:20:20 | odsłon: 11535pokaż artykuł | nfa.pl |
List do Pani Minister w sprawie skargi na CKchcielibyśmy zwrócić uwagę Zespołu d/s Reformy Systemu Nauki i Szkolnictwa Wyższego na konieczność rozpatrzenia potrzeby funkcjonowania CK w zreformowanym systemie nauki w Polsce.2008-03-07 10:33:06 | odsłon: 8464pokaż artykuł | nfa.pl |
Obywatelskie zapytanie prawne do Ministra SprawiedliwościAutor:Józef Wieczorek Jako obywatel nie mający wykształcenia prawniczego, ale mający obywatelskie zainteresowanie stosowaniem prawa w RP, bardzo bym prosił o udzielenie odpowiedzi na moje pytanie dotyczące wieloetatowości w szkolnictwie wyższym, co zdaniem wielu obywateli, także rektorów, stanowi jeden z poważnych elementów patologii w nauce i szkolnictwie wyższym. Czytaj także: List obywatelski do Donalda Tuska w sprawach rządowych http://www.nfa.alfadent.pl/articles.php?id=4422007-12-14 09:07:57 | odsłon: 8587pokaż artykuł | nfa.pl |
List obywatelski do Donalda Tuska w sprawach rządowychAutor:Józef Wieczorek Powoływanie do rządu wieloetatowego profesora – niejako zatem symbolu istniejących patologii – musi budzić konsternacje, bo odbierane będzie – i to zasadnie- jako preferowanie patologii. A zatem ze społecznego punktu widzenia – wysoce niesprawiedliwe, tym bardziej, że chodzi o ministra sprawiedliwości, który z niesprawiedliwością nie powinien się kojarzyć2007-11-12 17:49:29 | odsłon: 9092pokaż artykuł | nfa.pl |
List do Przewodniczącego KRASP w sprawie płatnych studiówAutor:Józef Wieczorek Wprowadzenie płatnych studiów mogłoby być jednym z czynników ograniczającym patologie uczelni i podnoszącym poziom kształcenia, ale bez jednoczesnych zmian systemowych – realnego wprowadzenia zasad Europejskiej Karty Naukowca i Kodeksu postępowania przy zatrudnianiu naukowców http://www.nfa.alfadent.pl/articles.php?topic=32 będą rozumiane zasadnie, jako tylko kolejny skok na kasę grupy trzymających władzę w szkolnictwie wyższym.2007-11-05 10:14:55 | odsłon: 10003pokaż artykuł | nfa.pl |
Ile jeszcze reform wytrzyma nasza nauka?Autor:Waldemar Korczyński Nauka wewnątrz nauki jest po prostu niereformowalna, a na pewno nie jest reformowalna przez swoją elitę (jak zresztą wiele dziedzin życia). Warto zwrócić uwagę na fakt, że przedstawiciele tej elity o radykalnych zmianach paradygmatu uprawiania nauki wypowiadają się nader rzadko.2010-06-15 20:06:55 | odsłon: 8326pokaż artykuł | nfa.pl |
Dlaczego Einstein nie zrobiłby w Polsce habilitacji ?Autor:Aleksander Dzbyński W sporze pomiędzy rządem a środowiskiem akademickim, dotyczącym kształtu szkolnictwa wyższego w Polsce uzyskano ostatnio kompromis, czyli zwykłą porażkę, zdeterminowaną tak zwanymi realiami.2010-05-17 11:37:06 | odsłon: 9815pokaż artykuł | nfa.pl |
UCZELNIE NIE ODPOWIADAJĄ NA POTRZEBY KRAJUAutor:Andrzej Jajszczyk Nie wierzmy też, że reformę jest w stanie przygotować samo środowisko akademickie – to tak jakby wymagać, aby dobrą ustawę o hazardzie mogli przygotować sami właściciele i pracownicy kasyn.2009-12-10 08:59:06 | odsłon: 9672pokaż artykuł | nfa.pl |
Czy i jak reformować naukę polską?Autor:Karol Życzkowski Warto porównać organizację szkół wyższych w Polsce i w innych krajach oraz zastanowić się, jak zmiany w tej dziedzinie są niezbędne. Dobrym materiałem do dyskusji na ten temat jest wydana przez wydawnictwo Difin w roku 2009 książka Jerzego Thieme „Szkolnictwo Wyższe – Wyzwania XXI wieku. Polska. Europa. USA”.2009-11-20 15:47:51 | odsłon: 8649pokaż artykuł | nfa.pl |
Posłowie do tekstu „Reformy bez kontroli na długo nie starczą”Autor:Waldemar Korczyński: Dziękując za komentarze do mojego tekstu o potrzebie ustanowienia kontroli etycznych aspektów bycia naukowcem (np. tzw. zachowania godnego nauczyciela akademickiego, na co się nadziałem; zachowywałem się, oczywiście, niegodnie) pozwolę sobie niektóre sprawy „uściślić”.2009-02-20 21:41:35 | odsłon: 8375pokaż artykuł | nfa.pl |
Reformy bez kontroli na długo nie starcząAutor:Waldemar Korczyński Nie widziałem żadnej skali wartości prac naukowych; tu nawet skale rozmyte czy przybliżone nie istnieją. Jest jeszcze gorzej, bo koncentrowanie się na podnoszeniu poziomu formalnego skutkować może olewaniem problemów ryzykownych. Dlatego wszelkie próby formalizowania tzw. ścieżek awansu, ścieżek kariery itp. uważam za oszustwo.2009-02-16 18:17:42 | odsłon: 8268pokaż artykuł | nfa.pl |
Uczelnie do naprawyAutor:Kornel B. Wydro Przeszłości nie zmienimy, wyciągajmy z niej nauki, ale przyszłość możemy w jakimś stopniu kształtować i trzeba to robić. Pamiętajmy też, że z beztalencia nie ukształtujemy geniusza, ale talent możemy zawsze zmarnować nie wspierając jego rozwoju. Postarajmy się tych talentów nie marnować w skostniałym nieco systemie edukacyjnym2008-05-11 16:11:43 | odsłon: 9068pokaż artykuł | nfa.pl |
Uniwersytet Potiomkinowski (i obietnice innowacji)Autorzy:Jerzy Marcinkowski & Kamil Kulesza Codzienność polskiej nauki to trzeciorzędni liderzy, którzy niejednokrotnie przez całe naukowe życie nie wytknęli nosa poza mury jednej uczelni, a nawet jeśli gdzieś wyjechali, to rzadko coś przywieźli z powrotem. Ludzie, których jedynym marzeniem jest dotrwać do emerytury, niczego nie zmieniając i nie ucząc się już nigdy niczego nowego. I ich czwartorzędni uczniowie, kontynuujący anachroniczną tematykę badawczą i feudalny sposób myślenia swoich mistrzów. Budujący polskie „kariery naukowe”, tak samo fasadowe jak polska edukacja, bo zamiast na dokonywaniu odkryć polegające na cierpliwym ciułaniu, w oderwaniu od świata, polskich stopni naukowych. Do tego negatywna selekcja: wyjazdy uzdolnionych ludzi za granicę i odchodzenie do przemysłu. Z którego, z powodu sformalizowanego charakteru polskiego awansu naukowego, nie ma właściwie powrotu na uczelnię. Wszystko to razem czyni z polskich instytucji akademickich środowisko modelowo antyinnowacyjne. I żadne większe pieniądze tego nie zmienią.2008-04-23 18:30:58 | odsłon: 9055pokaż artykuł | nfa.pl |
Polskie uniwersytety wymagają reform!Autor: Andrzej Jajszczyk Reforma szkolnictwa wyższego w Polsce jest niezbędna. Nie ma wątpliwości, że nie będzie łatwa. Dotyczy tak wielu osób i materii tak delikatnej. Trzeba liczyć się z oporem części studentów obawiających się pogorszenia swojej sytuacji, a także części środowiska akademickiego, które nie chce tracić nabytych wcześniej przywilejów, a szczególnie stabilności zatrudnienia. Jednak nie podjęcie tej reformy bądź, na skutek nacisków różnych grup interesów, połowiczne tylko jej przeprowadzenie, będzie nam grozić zapaścią cywilizacyjną na wielką skalę. 2008-03-14 19:45:21 | odsłon: 8615
Tykalność nietykalnych.Korespondencja z USAAutorCezary Wójcik Na łamach NFA poświęciliśmy wiele energii na wychwalanie anglosaskiego systemu uprawiania nauki, postulując jego adaptację do polskich realiów. Niestety, każdy system, także anglosaski, ma swoje ograniczenia. Obecny kryzys finansowy w USA odbił się na amerykańskiej nauce, doprowadzając do jej największej zapaści od wielu lat.2008-03-05 09:47:43 | odsłon: 6418pokaż artykuł | nfa.pl |
Glosa do manifestu ‘Polska nie musi być średniakiem’Autor:Marian Kuraś Kreśląc poniższe słowa komentarza do wystąpienia prof. Krzysztofa Pawłowskiego ‘Polska nie musi być średniakiem’ pragnę w pełni zgodzić się z tezą naczelną i tezami roboczymi. Polska nauka i edukacja nie tylko nie powinna być średniakiem, ale powinna współzawodniczyć z najlepszymi, na co mamy i zawsze mieliśmy znaczące szanse, których wykorzystanie skutecznie uniemożliwiał system władzy (i podporządkowana mu biurokracja). W tej sytuacji kluczowe przesłanie artykułu o konieczności wstrząśnięcia biurokracją jest jak najbardziej trafne.2007-12-03 20:20:51 | odsłon: 5688pokaż artykuł | nfa.pl |
Polska nie musi być średniakiemAutor:Krzysztof Pawłowski Zwiększenie nakładów rocznych na naukę i szkolnictwo wyższe nawet o kilkaset milionów euro nie załatwi sprawy, jeżeli nie zmieni się system zarządzania i finansowania sektora nauki i szkolnictwa wyższego. Dodatkowe pieniądze należy przyznawać nie całym uczelniom, lecz najlepszym wydziałom lub instytutom badawczym w wybranych przez państwo dziedzinach nauki kluczowych dla rozwoju Polski. W ten sposób okaże się, gdzie są najlepsze zespoły naukowe, a które powinno się zamknąć, by marnowane tam pieniądze przesunąć do tych najlepszych.2007-11-27 20:23:52 | odsłon: 6529
Petycja Niezależnego Forum Akademickiego do Sejmu i Rządu RP w sprawie dyskryminacji obywateli polskich przy rekrutacji pracowniNiezależne Forum Akademickie, grupujące naukowców polskich pracujących w Polsce i za granicą i działających na rzecz gruntownych zmian w systemie nauki i szkolnictwa wyższego, wystosowało petycje do Sejmu i Rządu RP w sprawie dyskryminacji obywateli polskich przy rekrutacji pracowników naukowych.Petycję podpisało 88 naukowców polskich pracujących w różnych krajach: USA. Kanadzie, Australii, Nowej Zelandii, Brazylii, Wielkiej Brytanii, Irlandii, Szwecji, Francji, Niemczech, Holandii, Polsce, w tym profesorów, m.in. z takich uczelni jak: Cambridge University Oxford University, Harvard University. Petycja nawiązuje do skutków przepisów prawnych zawartych w ustawie Prawo o szkolnictwie wyższym, ale także w innych ustawach akademickich, które zakładają nierówność w zatrudnianiu obywateli polskich i zagranicznych w uczelniach i instytucjach naukowych. Przy zatrudnianiu polskich wybitnych naukowców na stanowiskach profesorskich w Polsce dochodzi wręcz do wymuszania zrzeczenia się obywatelstwa polskiego. Najwyższy czas aby polskie prawo „akademickie” zostało zmienione w ramach reformy systemu nauki, gdyż obecna sytuacja jest sprzeczna zarówno z Konstytucją RP, jak i Europejską Kartą Naukowca. Środowisko postuluje wręcz, aby sprawą dyskryminacji zajął się Trybunał Konstytucyjny lub Europejski. Jest dla nas jasne, że bez gruntownych reform w systemie nauki, w tym bez usunięcia dyskryminacyjnych zapisów prawnych, powrotów polskich naukowców do kraju nie należy się spodziewać. ————————————————————– także: Zbigniew (Ben) Żylicz List do NFA w sprawie dyskryminacji obywateli polskich przy zatrudnianiu na stanowiskach naukowych http://www.nfa.alfadent.pl/articles.php?id=4602008-02-18 15:44:51 | odsłon: 13214pokaż artykuł | nfa.pl |
List do marszałka Senatu RP (petycja, postulaty NFA)W związku z informacjami medialnymi, że ” Senatorowie nie mają nad czym pracować’ przekazuję jeszcze raz Petycję Niezależnego Forum Akademickiego w sprawie dyskryminacji obywateli polskich przy rekrutacji pracowników naukowych, która winna zainteresować i senatorów. Załączam także ubiegłoroczne Postulaty zmian w systemie nauki w Polsce, które nadal są aktualne i winny być przedmiotem burzliwych dyskusji i merytorycznych opracowań parlamentu.2008-02-16 11:34:12 | odsłon: 11779pokaż artykuł | nfa.pl |
Reakcja Gabinetu Prezydenta RP na postulaty NFANa postulaty zmian w systemie nauki w Polsce zaproponowane przez NFA http://www.nfa.pl/news.php?id=2486 przyszła odpowiedź z Gabinetu Prezydenta RP, którą warto wziąć pod uwagę zarówno w dalszej działalności NFA, jak i przy krytyce NFA, a przede wszystkim w pracach nad koniecznym zreformowaniem nauki w Polsce.
Idea prawdziwego uniwersytetuAutor: Piotr Jaroszyński Te wszystkie tytuły, zwyczajne, nadzwyczajne, oderwane od konkretnych umiejętności, talentów i właściwego środowiska, to relikt komuny, która komplikowała drogę awansu tylko po to, by mocniej kontrolować naukowców, by zamiast zajmować się w poczuciu wolności nauką, rywalizowali o tytuły, czasami w ślepej wręcz ambicji, a czasami za cenę tytułu, idąc na współpracę. Nie tędy droga.2009-02-23 18:10:05 | odsłon: 8926pokaż artykuł | nfa.pl |
O projekcie „Doktorat na miarę wyzwań …”Autor:Waldemar Korczyński Jeśli ja dobrze rozumiem projekt, to doktorat ma być po prostu takim niewiele lepszym magisterium. Nie dostrzegam właściwie żadnych wymagań samodzielności doktoranta (dawniej tym się doktorat różnił od studiów)2009-02-22 11:43:32 | odsłon: 8524pokaż artykuł | nfa.pl |
O finansowaniu szkolnictwa wyższego i badań naukowych w Polsce…Autor:Mariusz Patey Reformowanie szkolnictwa wyższego nie przynosi natychmiastowych efektów tylko daje skutki długofalowe, a takie czasami nie leżą już na horyzoncie wymiernych korzyści naszych działaczy politycznych. Punktem wyjścia reformy szkolnictwa są zmiany w jego finansowaniu.Wszelkiego rodzaju ręcznie sterowane zmiany napotkają na opór środowisk uniwersyteckich przyzwyczajonych do etatyzmu i bezpieczeństwa miejsc pracy bez względu na osiągane efekty.2009-02-15 09:29:22 | odsłon: 8930pokaż artykuł | nfa.pl |
Działania pozorowane – czyli zabawy harcownikówAutor:Tadeusz J. Żuchowski Do pracowników uniwersyteckich oraz naukowców rozsyłany jest w celach konsultacyjnych tekst zatytułowany: „Projekt założeń reformy systemu nauki i reformy szkolnictwa wyższego” przygotowany przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego (dalej Ministerstwo), a osobą bezpośrednio odpowiadającą za treść jest obecna pani minister tegoż resortu, prof. Barbara Kudrycka. Tekst został zredagowany pod bezpośrednim nadzorem profesora prawa administracyjnego, a w jego powstaniu brało udział kilkunastu profesorów różnych dziedzin, jednego dr hab., kilku doktorów oraz osoby, które – jak można się domyślać – odgrywały przede wszystkim rolę sekretarzy i konsultantów. Dokument ten nie realizuje zasadniczych postulatów, jakie projekt reformy realizować powinien, jest zbiorem niespójnych względem siebie pomysłów, składanych przez nie wiadomo kogo i nie wiadomo na jakiej podstawie. Na dodatek polszczyzna, w której go napisano, jest marnej jakości.2008-07-11 17:50:17 | odsłon: 8815pokaż artykuł | nfa.pl |
Problemy skali, czyli czego mi w artykule prof. Życzkowskiego zabrakłoAutor:Waldemar Korczyński eśli ja dobrze prof. Życzkowskiego zrozumiałem, to sugeruje on, że problem uczciwości rozwiąże się sam poprzez obiektywne „punktowe” ocenianie i równie obiektywne, anonimowe oceny wniosków o granty. Może tak i będzie. Za sto lub więcej lat, gdy wymrą nie tylko autorzy obecnej mizerii naszej, ale i ich prawnuki, którzy już dziś lekcje konkurencyjności stosowanej pobierają.2008-06-23 18:44:45 | odsłon: 8276pokaż artykuł | nfa.pl |
Indeksy cytowań i wiosłaAutor:Karol Życzkowski Reforma nauki polskiej musi znacząco zwiększyć motywację naukowców do dobrej pracy. Najlepsi naukowcy muszą więcej zarabiać, ale też trzeba dużo od nich wymagać. Wprowadzenie systemu corocznie aktualizowanych w internecie ‘okienek prawdy’ ilustrujących dorobek każdego pracownika nauki opłacanego z pieniędzy podatnika zwiększy wzajemną motywacje badaczy do pracy naukowej. Polskie uczelnie będą miały szansę stać się konkurencyjne wobec uczelni europejskich jedynie w przypadku sukcesu planowanej reformy nauki. Dziekanowi każdego wydziału można tylko życzyć, aby w przyszłości dowodził nie ciężką, nieruchawą galerą z pracownikami o motywacji do pracy zbliżonej do motywacji antycznych galerników, lecz flotyllą szybkich łodzi wiosłowych z osadami wytrenowanych i zmotywowanych zawodników. Zawsze gotowych do regat, także z osadami Oxford i Cambridge.2008-06-20 07:18:19 | odsłon: 9424pokaż artykuł | nfa.pl |
Reforma nauki raz jeszczeAutorzy:Adam Proń, Joanna Zachara-Horeglad i Paweł HoregladProponowana reforma jest bardzo trudna, bo nauka nie jest jednorodna. Różne są mechanizmy jej funkcjonowania w różnych jej dziedzinach, różna metodologia badań. Dlatego powinno się dokonać dywersyfikacji kryteriów awansu naukowego i oceny osiągnięć naukowych w zależności od dziedziny, którą dany naukowiec reprezentuje. Trudno oceniać według tych samych (czy nawet podobnych) kryteriów teologa pastoralnego i specjalistę przetwórstwa tworzyw sztucznych. Proponowane w założeniach reformy zniesienie habilitacji, całkowicie uzasadnione w niektórych dziedzinach nauk technicznych, rolniczych czy medycznych, nie byłoby pożądane w innych dziedzinach.2008-06-10 21:36:13 | odsłon: 8854pokaż artykuł | nfa.pl |
Stanowisko Senatu Uniwersytetu Śląskiego w sprawie Projektu Założeń Reformy Systemu Nauki i Szkolnictwa WyższegoSenat Uniwersytetu Śląskiego dostrzega konieczność kompleksowych i zasadniczych zmian w szkolnictwie wyższym. Uniwersytet Śląski chce aktywnie współuczestniczyć w kształtowaniu systemu nauki i szkolnictwa wyższego w Polsce, dlatego traktuje przedłożony Projekt jako początek poważnej debaty, której owocem powinna być reforma zapewniająca polskim uczelniom wyższym należne im miejsce w Europejskim Obszarze Szkolnictwa Wyższego. 2008-06-06 17:44:05 | odsłon: 8681
Stanowisko Klubu Stypendystów Zagranicznych FNP w sprawie reformy systemu naukiKlub Stypendystów Zagranicznych Fundacji na rzecz Nauki Polskiej wyraża poparcie dla kierunku reform przedstawionych przez panią minister Barbarę Kudrycką w „Projekcie założeń reformy systemu nauki i reformy systemu szkolnictwa wyższego”. Napawa nas optymizmem, że szereg z proponowanych rozwiązań zmierza ku zmianie fundamentów tego systemu, a nie tylko jego fasady.2008-06-06 12:33:05 | odsłon: 5983pokaż artykuł | nfa.pl |
Ile wykładni, ile definicjiAutor:Waldemar Korczyński Dyskusja o reformie min. Kudryckiej, to dyskusja o reformie prawa, warto więc przypomnieć jak tzw. prawo funkcjonuje. Jest otóż zupełnie inaczej niż w naukach rozumianych jako „sciences”, gdzie w miarę precyzyjnie definiuje się pojęcia i używa standardowej, relatywnie prostej logiki. Prawo posługuje się pojęciem normy, która jest wypowiedzią o zakazach, powinnościach etc.. To, czy w konkretnej sytuacji należy normę stosować czy nie zwala się na tzw. wykładnię, która stwierdza czy stan faktyczny wyczerpuje znamiona (czynu) określone w hipotezie normy. I w tym miejscu organ stosujący prawo, tak naprawdę, nie jest niczym związany2008-05-22 20:50:51 | odsłon: 5671pokaż artykuł | nfa.pl |
Stanowisko Rady Wydziału Filologicznego Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu w sprawie Projektu założeń reformyRada Wydziału Filologicznego UMK wyraża głębokie zaniepokojenie propozycjami Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Wątpliwości budzi nie tylko wiele postulowanych rozwiązań szczegółowych, ale – co gorsza – ogólny kierunek proponowanych zmian oraz dobór i sposób przedstawienia metod, które miałyby służyć osiąganiu niekwestionowanego przez nas celu, jakim jest „wysoka jakość” badań naukowych oraz nauczania akademickiego w Polsce. Rada Wydziału wyraża ubolewanie, że narzucony przez projektodawcę bardzo krótki czas konsultacji dokumentu, poważnie utrudnia przeprowadzenie merytorycznej debaty w całym środowisku akademickim.2008-05-21 11:33:36 | odsłon: 5799pokaż artykuł | nfa.pl |
Stanowisko Niezależnego Obywatela wobec stanowisk Prezydium KRASP i Prezydium PANNiezależny Obywatel z radością opowiada się za ‚ zdecydowaną poprawą warunków dla twórczości naukowej i szkolnictwa akademickiego’ wspomnianą w stanowiskach PAN i KRASP, wyrażając nadzieje, że twórczość tą można będzie uprawiać w warunkach ludzkich i legalnie, i nikt za prowadzenie twórczości naukowej i edukacyjnej nie będzie karany bezkarnie.2008-05-19 14:32:29 | odsłon: 5632pokaż artykuł | nfa.pl |
Reforma systemu nauki: Potrzebne przedszkola III wiekuAutor:Józef Wieczorek Nie wiem czy nie należałoby wystąpić o otwarcie programu Przedszkola Trzeciego Wieku. Skoro z programu ‚od przedszkola do doktora’ tylko przedszkola dało się skutecznie zreformować, chyba one mogą być najbardziej przydatne w naszym systemie edukacji.2008-05-13 18:53:05 | odsłon: 6105pokaż artykuł | nfa.pl |
Gaszenie pożaru, czy kolejne złudzenia?Autor:Waldemar Korczyński Reformą min. Kudryckiej emocjonuje się dziś spora część środowiska akademickiego. Ludzie listy piszą, protestują za i protestują przeciw i chyba wszyscy uważają, że jest to rewolucja. Dyskutują (w sensie piszą długie teksty) głównie ludzie utytułowani, którzy sie w jakiś sposób o problemy zarządzania nauką otarli. Ja niczym w nauce ani szkolnictwie wyższym nie zarządzałem, więc tak nie do końca pewien jestem, czy rzeczywiście powinienem się na ten temat wypowiadać2008-05-10 18:39:31 | odsłon: 5639pokaż artykuł | nfa.pl |
Nauka i rower: Czas przejść na zawodowstwoAutor:Karol Życzkowski Najlepsi polscy kolarze od lat z powodzeniem ścigają się z zawodowcami. Było by dobrze, aby polscy naukowcy wzięli z nich przykład: ci z nas, którzy chcą pozostać w zawodzie i być opłacani coraz lepiej powinni pracować jak zawodowcy. Głębokich zmian w organizacji i metodach pracy naukowej nie da się przeprowadzić z dnia na dzień, ale celem aktualnie przygotowywanej reformy systemu winno docelowo być wymuszenie uprawiania nauki w Polsce na dobrym europejskim poziomie. W przypadku zaniechania takiej reformy rezultaty kolejnych konkursów European Research Council będą wyglądały podobne jak w roku 2007.2008-05-09 18:57:55 | odsłon: 5864pokaż artykuł | nfa.pl |
Siedem grzechów głównych szkolnictwa wyższego w PolsceAutor:Andrzej Jajszczyk Jeżeli nie dokonamy głębokiej, całościowej i przemyślanej reformy szkolnictwa wyższego, będzie nam grozić zapaść cywilizacyjna na wielką skalę. Na szczęście nie musimy wszystkiego wymyślać od nowa — wystarczy skorzystać z dobrych wzorów ze świata. Krokiem we właściwym kierunku są propozycje reform zawarte w raporcie powołanego przez Minister Barbarę Kudrycką Zespołu do Spraw Opracowania Założeń Reformy2008-05-05 19:22:50 | odsłon: 6009pokaż artykuł | nfa.pl |
Apel do Premiera RP w sprawie kontynuowania reformy nauki i szkolnictwa wyższegoNiezależne Forum Akademickie grupujące naukowców pracujących zarówno w kraju, jak i zagranicą wyraża zaniepokojenie atakami części środowiska akademickiego na projekt reformy nauki i szkolnictwa wyższego przedłożony przez zespół powołany przez Panią Minister Barbarę Kudrycką. Uważamy, że projekt ten, choć niedoskonały, stanowi krok we właściwym kierunku….2008-05-03 20:31:49 | odsłon: 11357
LIST OTWARTY DO SYGNATARIUSZY LISTU OTWARTEGO DO PREMIERA RZECZPOSPOLITEJ POLSKIEJAutor:Józef Wieczorek Szkoda, że inicjatorzy listu otwartego nie otworzyli przed jego napisaniem teczek akademickich swojej uczelni, nadal wstydliwie ukrywanych przed opinią publiczną, co prowadzi do błędów merytorycznych ‚w rozpoznaniu przyczyn złego stanu rzeczy’. Taka nieobywatelska postawa sygnatariuszy musi budzić obawy i rodzić sprzeciw, co niniejszym wyrażam.2008-05-01 17:23:59 | odsłon: 5716pokaż artykuł | nfa.pl |
List do NFA – Poparcie działań na rzecz reformy nauki i szkolnictwa wyższegoAutor: Elżbieta Mazurek od dołu raczej ducha zmian się nie doczekamy, bo środowisko nasze jest niesłychanie zachowawcze, nadmiernie wrażliwe na swoim punkcie, często mające bardzo dobre mniemanie o sobie, chociaż w wielu przypadkach szereg osób stanowi po prostu zbędny w uczelniach balast. Pieniądze odjęte od tego „balastu” z pewnością możnaby dużo lepiej spożytkować. Uczelnie pod tym względem są po prostu źle zarządzane.2008-04-19 21:09:38 | odsłon: 5782pokaż artykuł | nfa.pl |
Poparcie dla Projektu zalozeń reformy systemu nauki i szkolnictwa wyzszego – „reformy Kudryckiej”.Józef KaliszAutor:Józef Kalisz Zdecydowanie popieram projekt zniesienia habilitacji, zaproponowany przez Panią Minister Barbarę Kudrycką. Habilitacja powinna być zastąpiona oceną dorobku naukowego przed zatrudnieniem na stanowisku profesora najniższego stopnia. Aby uniknąć dowolności reguł i zalewu niekompetentnych profesorów, należy jednocześnie wprowadzić sztywne bariery awansowe związane z dorobkiem publikacyjnym, w oparciu o platformę informatyczną „Web of Knowledge” i wskaźnik Hirscha (h)2008-04-17 20:24:21 | odsłon: 5937pokaż artykuł | nfa.pl |
List do premiera – Poparcie dla reformAutor:Cezary Wójcik Jako naukowiec polski pracujący w Stanach Zjednoczonych, któremu zależy na tym, by nauka w Polsce wreszcie dostosowała się do światowych standardów, zwracam się z gorącą prośbą, ażeby Pan Premier nie przejmował się głosami protestów polskich profesorów, którzy rozdzierają szaty na piersiach przed zniesieniem wymogu habilitacji i możliwością wolnej konkurencji w nauce.2008-04-15 18:03:43 | odsłon: 8050
Powrót polskiej nauki na ZachódAutor:Cezary Wójcik A czego obawiają się profesorowie? Powiedział to wprost na łamach „Przeglądu” prof. dr hab. Adam Chmielewski: „Celem tych reform jest to, abyśmy my, profesorowie, zamiast pracować naukowo, zostali zapędzeni do wyścigu szczurów o pieniądze „w trybie grantowym”, choć wysiłek i czas, jakich wymaga sukces w tym wyścigu, nie pozostawia czasu na autentyczną pracę naukową.” Tymczasem tak właśnie we współczesnym świecie wygląda praca naukowa.2008-04-14 22:43:13 | odsłon: 7733pokaż artykuł | nfa.pl |
Uczelnie: równanie w górę, a nie w dółAutor:Józef Wieczorek Polemika z tekstem „Uczelnie: równaj w dół”- Rozmowa z Karolem Modzelewskim – GW 2008-04-12 groźnie brzmi ‚zajawka’ tekstu :” To nie są żarty. I w tych sprawach żartów ze strony środowiska naukowego nie będzie”. Czy to znaczy, że środowisko naukowe wydaje wojnę rządowi, bo planowane reformy „grożą poziomowi cywilizacyjnemu Polski” ? Nie ma jednak zapowiedzi kto będzie marszałkiem, jaki jest sztab i kto poprowadzi hufce zbrojne ? Skoro środowisko jest niedoinwestowane, to i o zbroję może być trudno. Marnie to widzę.2008-04-13 21:08:59 | odsłon: 8176pokaż artykuł | nfa.pl |
Reforma Kudryckiej – głos w dyskusji.Stan SzpakowiczAutor:Stan Szpakowicz Korzyści ze zniesienia habilitacji są dla mnie najzupełniej oczywiste. Uważam za dziwaczny pomysł, że tylko ludzie stosunkowo starsi (i zmęczeni procedurą habilitacyjną) potrafią skutecznie prowadzić prace doktorskie. Talent dydaktyczny na poziomie tak zaawansowanym można, owszem, rozwinąć z biegiem lat i przyrostem doświadczenia, ale trzeba go po prostu mieć od początku.2008-04-12 11:31:50 | odsłon: 8284pokaż artykuł | nfa.pl |
Reforma Kudryckiej – głos w dyskusji.Piotr TrzonkowskiAutor:Piotr Trzonkowski Na straży naszych interesów powinni stać politycy – ale przeciętny polityk nie zna sytuacji w nauce, a naukowcy w polityce zwykle niewiele znaczą. Co mogła zrobić Prof. Kudrycka gdy była europosłem? Co może zrobić jako minister nauki – Ministerstwo Nauki nie należy do priorytetowych. I nie jest to krytyka Pani Profesor – w każdym poprzednim rządzie było tak samo.2008-04-11 21:33:13 | odsłon: 8744
Wiekopomne dzieło towarzysza Stalina uwieńczone przez prezydenta RPAutor:Cezary Wójcik Elity profesorskie uczelni medycznych przeraziły się myślą, że będą musiały się pożegnać z biurami, gronostajami i podporządkować decyzjom rektorów uniwersytetów, którym przecież może być jakiś fizyk, czy nie daj Boże humanista! Sztuczne twory powołane decyzją komunistycznych władz same zapragnęły przemianować się na Uniwersytety.2008-03-10 18:42:09 | odsłon: 12803pokaż artykuł | nfa.pl |
Reflekcje (po)Marcowe (68) – na gorącoAutor:Józef Wieczorek Wtedy za okrzyk ‚Prasa kłamie’ można było dostać pałką lub pójść do więzienia, teraz można zostać tylko zignorowanym, wykluczonym, pójść na margines lub na stronę internetową ( ale to nie jest zasługa ani Marca ani późniejszych zrywów).2008-03-08 17:45:53 | odsłon: 12267pokaż artykuł | nfa.pl |
How communists and liberals have been controlling science in PolandAutor: Piotr Jaroszyński There was no shortage of debates in post-1989 Poland: about the fishing industry, power generation, unemployment, political vetting (or lustrace), emigration, privatization etc. etc. But there was no debate about the state of Polish science, its past or its future. Polish science quietly went along with the so called systemic transformation as if bygones were bygones. Despite its vividly red past, Polish science was not subjected to decommunization or the kind of lustrace we witnessed in the former GDR where some 5,000 communism-supporting professors were sacked.2007-11-10 12:20:33 | odsłon: 22737pokaż artykuł | nfa.pl |
Marksistowskie piętnoAutor:Piotr Jaroszyński : Skala, w jakiej humanistyka w powojennej Polsce, została porażona przez marksizm, jest niewyobrażalna. Filozofia, historia, teoria literatury, socjologia, psychologia, politologia, teoria prawa – to wszystko są dziedziny, które komuniści starali się całkowicie sobie podporządkować, zarówno w sensie personalnym, jak i ideowym.2007-08-26 11:04:08 | odsłon: 12710pokaż artykuł | nfa.pl |
Lustracja, czyli napiętnowanie zła i poniechanie zemstyAutor: Bronisław Misztal Korzystniej byłoby skupić się na skontrastowaniu zła z dobrem, na pokazaniu tych setek czy tysięcy przypadków, gdy młodzi i starsi pracownicy uczelni odmawiali współpracy. Jedynie w porównaniu z tysiącami uczynków dobrych, które zablokowały zdolność aparatu przemocy do zniewolenia wszystkich umysłów, można obnażyć nikczemność i zło kolaboracji.2007-06-15 20:10:55 | odsłon: 24876pokaż artykuł | nfa.pl |
Humanista czy kryptomarksista? O szefie Sekcji Nauk Humanistycznych CKAutor:Piotr Jaroszyński Czy można się dziwić, że stan polskiej humanistyki jest tak opłakany, gdy na jej czele stoją tacy luminarze? Ja się nie dziwię, bo znam korzenie ideologiczne, z jakich wyszli. Musi wobec tego u nas powstać zupełnie nowy system generowania kadr, na innym poziomie i o innej kulturze. Potrzebujemy tego od dziś, od zaraz, bo naprawdę marnują się nowe pokolenia polskich humanistów, zdolne i utalentowane.2007-05-31 09:10:14 | odsłon: 20401pokaż artykuł | nfa.pl |
Polski inteligent w niewoli stadaAutor: Dariusz Tołczyk Inteligencja nie istnieje dziś jako wspólnota postaw moralnych, gdyż w Polsce byli i są inteligenci, którzy zbudowali kariery, idąc po trupach swoich kolegów. Do dziś świetnie funkcjonują liczni inteligenccy luminarze, którzy zawdzięczają swoją pozycję i prestiż dawnym zdradom i układom. Stanowią oni część polskiej inteligencji tak samo jak ci, których oni sami kiedyś wykorzystali, pozbawili głosu, odstawili na boczny tor, wyślizgali, opisali w tajnym raporcie.2007-04-24 19:05:40 | odsłon: 24813pokaż artykuł | nfa.pl |
Czy naprawdę Alma Mater nie wydaje wyroków ?Autor: Józef Wieczorek Sama nazwa ‚Rektorska Komisja ds. Inwigilacji Uniwersytetu Jagiellońskiego przez Służbę Bezpieczeństwa ‚ może być myląca bo przecież nie chodziło o poznanie inwigilacji UJ przez SB a tylko jak się okazuje o umycie rąk przez władze UJ.2007-01-04 13:50:57 | odsłon: 20853pokaż artykuł | nfa.pl |
Apel o ostateczną likwidację stanu wojennego na UJAutor: Józef Wieczorek Najwyższy już czas na ujawnienie prawdy. Najwyższy już czas aby katów nie uznawać za ofiary , a ofiary za katów. 25 lat od wprowadzenia stanu wojennego to wystarczający, a właściwie wystarczająco za długi, okres na uwolnienie akademickich serc i umysłów od spuścizny stanu wojennego.2006-12-13 00:16:55 | odsłon: 14371pokaż artykuł | nfa.pl |
Lenin a medycynaAutor:Cezary Wójcik W 1950 roku komunistyczne władze Polski dokonały gwałtu na europejskiej tradycji naukowej i lekarskiej, wydzielając Wydziały Lekarskie i Farmaceutyczne z Uniwersytetów aby utworzyć na sowiecki obraz i podobieństwo Akademie Medyczne…… Zmiana nazwy zamiast reformy, nowe piecżatki, tabliczki i wizytówki zamiast odczynników – to wizja Senatu Akademii Medyczne w Warszawie2006-09-29 13:34:15 | odsłon: 13647
List do senatora Piotra Andrzejewskiego w sprawie dekomunizacjiAutorJózef Wieczorek Wiele patologii jakie dotykają naukę i edukację w Polsce związane jest z układami pozamerytorycznymi mającymi swoje źrodło w powiązaniach dawnych działaczy partyjnych, a także wspólpracowników służby bezpieczeństwa.2006-09-12 12:51:37 | odsłon: 6178pokaż artykuł | nfa.pl |
Kiedy koniec PRL-u w polskiej nauce?Autor:Piotr Jaroszyński Po roku 1989 nie brakło w naszym kraju debat na różne tematy: rybołówstwa, energetyki, bezrobocia, lustracji, emigracji, prywatyzacji i wiele innych. Nie było natomiast dyskusji o stanie polskiej nauki, jej przyszłości, ale i przeszłości. Nauka polska po cichu wpasowała się w tzw. transformację ustrojową, tak jak gdyby nigdy nic się nie stało. A przecież jej komunistyczna przeszłość nie wygląda różowo, dokładniej mówiąc – jest bardzo czerwona.2006-07-09 01:27:45 | odsłon: 25110pokaż artykuł | nfa.pl |
Agenci na UJ , czyli dramat mediów i autorytetówAutor : Józef Wieczorek Autorytety moralne tak pięknie w mediach wyrażające troskę nad rzekomymi dramatami rzekomo skrzywdzonych, pozostają całkiem obojętni na skrzywdzonych naprawdę. Krzywda realna nie jest medialna, więc po co autorytet takimi ‚nieudacznikami’ ma się zajmować. Na dramaty ludzkie, szczególnie te które są spowodowane przez ich pracodawców, czy orderodawców, autorytety taktownie nie reagują nawet jednym medialnym słowem, poświęcając całą uwagę doskonaleniu zaawansowanych technik utrzymywania higieny kończyn górnych.2005-12-09 02:19:25 | odsłon: 10887pokaż artykuł | nfa.pl |
Powracająca fala zakłamywania historiiAutor: Józef Wieczorek W 2004 r. autor tekstu – prof. Jerzy Wyrozumski jako sekretarz generalny PAU na projekt opracowania ‚Czarnej księgi komunizmu w nauce i edukacji ‚ (http://www.naukowcy.republika.pl/pau/projekt.doc )’ tak zareagował : ‚Nie widzimy możliwości przeznaczenia na taki cel środków publicznych, mających służyć nauce’ (http://www.naukowcy.republika.pl/pau/wyrozumski.htm). No cóż, skoro do dziś widzi się zasadność takich działań jakie przeprowadziła komisja senacka pod kierunkiem prof. Jerzego Wyrozumskiego to trudno się dziwić takiej reakcji autora, jakby przestraszonego tym, że prawda mogłaby ujrzeć światło dzienne.
Wstydliwe sprawozdania – rozrachunki z przeszłością akademickąAutor : Józef Wieczorek Nie bez przyczny Rektorzy nie chcą lustracji (Gazeta Wyborcza 23.06.2005). Wiedzą, czego nie chcą. Obecnie są niekwestionowanymi, pod karą dożywotniej śmierci zawodowej, autorytetami moralnymi i intelektualnymi, a gdyby prawda wyszła na jaw chyba niejeden nauczyciel akademicki by się musiał najeść wstydu, i mógłby stracić wylansowany przez zależne media – „autorytet”.
Demony instrukcji wyjazdowychAutor : Ewa Kostarczyk W publikacjach pojawiających się w mediach, brak rzetelnej informacji o tamtych czasach, w których wynagrodzenie za współpracę stanowił nie tyle udokumentowane pokwitowanie za czek ile zabezpieczona kariera: naukowa, akademicka, polityczna.
Wystąpienie do Prezesa IPN w sprawie opracowania ‚CZARNEJ KSIĘGI KOMUNIZMU W NAUCE I EDUKACJI’Autor : Józef Wieczorek Oczekuję od IPN powołania specjalnej komisji złożonej z niezależnych badaczy w celu opracowania ‚Czarnej Księgi Komunizmu w Nauce i Edukacji’, oceny represyjności nie tylko władz politycznych i esbeskich, ale także władz uczelnianych w stosunku do niezależnych nauczycieli akademickich, rozpoznania współdziałania tych władz, oraz określenia strat materialnych i intelektualnych stanowiących rezultat represji.
Czarna księga komunizmu (uniwersyteckiego)Autor : Józef Wieczorek Środowiska akademickie nie zostały oczyszczone w okresie transformacji, a w czasie PRL zostały tak osłabione, że utraciły moc samooczyszczenia. Uczelnie oczyszczono natomiast z ludzi nielojalnych w stosunku do trzymających władzę i stanowiących zagrożenie dla przewodniej siły narodu…. Życie akademickie z trupem w szafie jest nie do zniesienia, a ukrywanie trupa pochłania wiele energii, której często już nie starcza na nawiązanie kontaktu z nauką światową.
Lustracja środowiska akademickiego ?Autor : Józef Wieczorek W Polsce tytuł profesora ‚belwederskiego’ nadaje sam prezydent, chociaż nie zawsze magister. Jest to unikat w skali światowej, ale tak ma nadal pozostać bo profesorowie nie mają zaufania do samych siebie i wolą aby o tym kto z nich zostanie profesorem decydował ostatecznie jednak polityk – tak jak to było w PRLu. Taki stan rzeczy w sposób jasny narzuca konieczność lustracji wszystkich profesorów i kandydatów na profesorów chociaż takiego postulatu żadna partia do tej pory nie wysunęła. Czytaj także Tajne teczki UJ… Stanowisko NFA…. Czarna księga …2005-03-04 13:25:36 | odsłon: 11463pokaż artykuł | nfa.pl |
P.S. Osoby posiadające wiedzę na temat wydarzeń które miały miejsce w marcu 1955 w Zakładzie Medycyny Sądowej AM w Krakowie, proszę o kontakt ewa.kostarczyk@neostrada.pl
Co ma Wildstein do Arystotelesa?Autor Wallenstein-Pappenheimer Środowisko naukowe powinno, w trosce o dobrze pojęty własny interes, domagać się natychmiastowej lustracji osób pełniących w nauce i szkolnictwie wyższym kierownicze stanowiska2005-02-06 14:45:28 | odsłon: 19636pokaż artykuł | nfa.pl |
Tajne teczki UJ, czyli o wyższości ‚prawa’ stanu wojennego nad Konstytucją III RPAutor: Józef Wieczorek Tekst na 23 juz rocznicę obowiązywania ‚prawa’ stanu wojennego. Przykład moich teczek ilustruje poważny problem patologii uczelnianych. Niestety uczelnie pozostały skansenem nie do końca upadłego PRLu. Nadal w nich dominują profesorowie, którzy budowali swoje pozycje na ogół w latach 80-tych. Ciemna historia tych lat nie może ulec naświetleniu do dnia dzisiejszego
Historia w tajnych teczkach zabezpieczonaAutor: Józef Wieczorek Tekst na kolejną – 23 rocznicę wprowadzenia stanu wojennego. Przyczynek do działań na rzecz opracowania Czarnej Księgi Komunizmu w Nauce i Edukacji Niestety środowisko akademickie nie dokonało samooczyszczenia pozytywnego. Oczyszczono je natomiast z elementu niepewnego, nielojalnego w stosunku do trzymających władzę i stanowiącego zagrożenie dla przewodniej siły narodu 2004-12-12 21:15:49 | odsłon: 18388pokaż artykuł | nfa.pl |
„Skończmy ze ściemą”, czyli dajmy wreszcie polskiej nauce szansę na sukcesAutor: Adam Fularz Bowiem w momencie gdy język polski jest standardem a przewodnim hasłem jest „polska nauka tylko dla Polaków”, tej szansy w skali światowej już nie ma, lub jest ona bardzo nikła, a cała kariera naukowa zdaje się być bezczelną „ściemą”, czynioną w zakłamaniu (bo skąd absolutna pewność że nie powtarza się już gdzieś wykonanych kierunków badań?) i na ślepo, bez możliwości należytego zapoznania się z dorobkiem reszty badaczy na świecie. 2005-10-03 12:51:36 | odsłon: 16029pokaż artykuł | nfa.pl |
Jakie uniwersytety? – polemikaAutorzy : Cezary Wójcik & Józef Wieczorek Nie bez znaczenia dla czytelnika będzie podanie informacji, że na witrynie ‚Prawo o szkolnictwie wyższym – debata( http://www.ii.uni.wroc.pl/~psw/) niestety z tekstem Leszka Pacholskiego – Jakie uniwersytety ? nie można dyskutować mimo podanej informacji ‚Zapraszamy do dyskusji! ‘. Natomiast nasza witryna – Niezależne Forum Akademickie www.nfa.pl otwarta jest dla dyskusji o czym polskie środowisko akademickie zostało poinformowane. Wielu naukowców z tej możliwości otwartej i niecenzurowanej dyskusji korzysta, o czym każdy zainteresowany może się przekonać. Serdecznie zapraszamy !
Dziś trudno będzie oddzielić lustrację polityczną od naukowej, bo władze PRL bardzo skutecznie politykę do nauki wprowadziły. Najlepiej byłoby przeprowadzić w środowisku naukowym taką sama politykę lustracyjna jak w środowiskach związanych ze sprawowaniem władzy i środowisku dziennikarzy, bo naukowcy są tak samo jak dziennikarze opiniotwórczy. Jeśli jednak Senat uniemożliwia polityczną lustrację środowiska naukowego, to powinno się zaproponować przynajmniej lustrację naukową. Naukowcy pobierają pieniądze m.in. za posiadany stopień lub tytuł naukowy, a więc przynajmniej teoretycznie za wniesiony do nauki wkład pracy, czyli właśnie za dorobek naukowy. Ujawnienie tego dorobku pozwoliłoby tez zweryfikować otrzymywane z budżetu pobory i prawdopodobnie umożliwiłoby spore oszczędności. Można by je przeznaczyć np. na dofinansowanie działalności naukowej dobrych instytucji naukowych.2005-07-04 01:27:58 | odsłon: 9723pokaż artykuł | nfa.pl |
ZBIGNIEW PEŁCZYŃSKI, Założyciel Szkoły Liderów w Warszawie, były wieloletni wykładowca nauk politycznych w Oxfordzie, SERGIUSZ TRZECIAK, Doktorant i pracownik dydaktyczny London School of Economics
Analiza systemu anglosaskiego pozwala nam odpowiedzieć na pytanie o społeczny cel edukacji. Celem edukacji akademickiej powinno być wychowywanie liderów, którzy w przyszłości mają służyć społeczeństwu, państwu i gospodarce. Jaki jest stosunek modelu anglosaskiego do tradycyjnego kontynentalnego systemu europejskiego, a zwłaszcza do jego korporacyjno-feudalnego tworu, jakim jest polski system kształcenia? Czy polski system edukacyjny odpowiada potrzebom 40-milionowego kraju w kontekście przemian ostatniego piętnastolecia, potrzeby budowy nowoczesnego państwa, gospodarki i społeczeństwa oraz licznych wyzwań międzynarodowych? Chciałoby się rzec, za XVIII-wieczną encyklopedią Chmielowskiego, że „koń jaki jest, każdy widzi”. Jednak w polskich realiach ów koń, czyli system edukacji, jest „widzącym inaczej”.2005-06-17 01:56:10 | odsłon: 17734pokaż artykuł | nfa.pl |
Powstaje w Europie jednolity, nowoczesny system edukacji, będący swego rodzaju europejską specjalnością, z podkreśleniem roli jakości kształcenia, porównywalności i uznawalności dyplomów oraz studenckich punktów kredytowych.
Na Wschodzie bez zmian Autor Znany Kierownicy Zakładów w Akademii Medycznej w Warszawie fundują sobie na koszt podatników mosiężne, grawerowane tabliczki przy wejściach do swoich gabinetów, bo wiedzą, że będą tam one wisiały latami. W USA nawet nobliści nie mają za życia mosiężnych tabliczek, tylko napisy papierowe lub plastikowe, które w razie potrzeby można z dnia na dzień zmienić. W Polsce będzie dobrze, kiedy zastąpi się mosiądz papierem. 2005-05-09 10:25:53 | odsłon: 10382 pokaż artykuł | nfa.pl |
Potrzeba zmian ustawowych w odniesieniu do rozpraw i przewodów doktorskich AutorJózef Kalisz Recenzenci powinni być powoływani wyłącznie z innych uczelni lub jednostek naukowych. Czy są może w Polsce takie uczelnie lub jednostki naukowe, w których przyjęto takie zdrowe postępowanie jako regułę? Choćby jedna?
Polska nauka i szkolnictwo wyższe potrzebują reform Autor Józef Kalisz Trzeba ograniczyć i docelowo wyeliminować nagminnie spotykane pozoranctwo naukowe, które jest jednym z objawów zauważalnej demoralizacji środowiska naukowego w Polsce. Nie wystarczy nawoływanie o dobre obyczaje i tworzenie kodeksów etycznych. Trzeba sięgnąć do bardziej kategorycznych uregulowań prawnych 2005-02-09 18:02:26 | odsłon: 32352 pokaż artykuł | nfa.pl |
Przedstawione tu hipotetyczne przypadki (Europejski Instytut Technologiczny, BioInfoBank Institute) mają uzmysłowić, że zachowanie dotychczasowego systemu tytułów i stopni naukowych może doprowadzić do niebezpiecznej sytuacji, w której faktycznie w szkolnictwie wyższym będą istniały obok siebie dwa porządki prawne – dotychczasowy, ‚stary’ polski model funkcjonowania szkolnictwa wyższego oparty na habilitacjach i tytule belwederskim oraz ‚nowy’, wymuszony przez prawo unijne.
Nim dostaniemy Nobla Autorzy: Aleksander Wittlin & Karol Życzkowski Tekst opublikowany w Tygodniku Powszechnym Tygodnik Powszechny, nr 38/04; 19.09.2004
Dlatego też wydatki państwa na naukę należy postrzegać jako inwestycję o potencjalnie wysokiej stopie zwrotu, a sposób rozdzielania tych środków dostosować do kryteriów obowiązujących na rynkach finansowych. System ten musi oferować równe szanse, powinien też być jasny, otwarty i konkurencyjny
Co zrobić w polskiej nauce? Autor:Józef Kalisz Zapraszam do lektury i będę wdzięczny za krytyczne uwagi oraz propozycje modyfikacji 2004-11-28 14:36:47 | odsłon: 7701 pokaż artykuł | nfa.pl |
Zmiana klimatu oziębienie Autor:Andrzej Politowicz Uczelnie tworzą kodeksy etyczne, formułują misje akademickie, programy poprawy jakości kształcenia, strategie rozwojowe jednak rzeczywistość jest daleka od haseł i pobożnych życzeń i nijak nie przekłada się na kondycję nauki polskiej i wartości kształcenia. 2004-11-22 17:31:29 | odsłon: 13660 pokaż artykuł | nfa.pl |
Ekspert w krainie polskiej nauki Autor:Ewa Kostarczyk Problemu jakości polskiej nauki nie można sprowadzać tylko i wyłącznie do braku pieniędzy. To organizacja instytucji naukowo-badawczych i dydaktycznych w Polsce nie promuje ani nauki ani pracowników naukowych 2004-11-18 20:56:19 | odsłon: 9813 pokaż artykuł | nfa.pl |
Petryfikacja czy zmiana systemu Autorzy:Józef Wieczorek & Cezary Wójcik Wyniki badań naukowych, finansowanych wyłącznie na drodze autentycznych konkursów na projekty badawcze, winny być jawne i rozliczane przed podatnikiem
Polski nie stać na utrzymywanie obecnego nieefektywnego systemu, natomiast środowisko akademickie niestety utraciło zdolność do samooczyszczenia i naprawy. Zwracamy się z gorącym apelem o uwzględnienie naprawy systemu nauki i szkolnictwa wyższego w planach naprawy struktur Państwa Polskiego.
2005-10-10 03:00:23 | odsłon: 5134
APEL o naprawę systemu nauki i szkolnictwa wyższego
W dniu 30 września 2005 roku, Polska Akademia Nauk oraz Konferencja Rektorów Akademickich Szkół Polskich wystosowały STANOWISKO – APEL http://www.mnii.gov.pl/mnii/_gAllery/12/90/12902.pdf do nowego rządu RP o podtrzymanie zapowiedzianej w projekcie budżetu na rok 2006 (złożonym przez ustępujący rząd) tendencji wzrostowej na nakłady na badania naukowe i szkolnictwo wyższe. Nie ma wątpliwości, że nakłady na naukę w Polsce są za małe i należy je podwyższać. Obecny system odziedziczony jeszcze po PRL jest jednak tak marnotrwany, że jest w stanie skonsumować każdą podwyżkę nakładów finansowych bez poprawy efektów. Żeby planowane zwiększenie nakładów przyniosły pożądane przez społeczeństwo efekty niezbędna jest głęboka systemowa reforma nauki i szkolnictwa wyższego oparta na sprawdzonych wzorach anglosaskich i rekomendacjach Europejskiej Karty Naukowca. Niestety jak do tej pory nie było woli ustawodawców aby takie zmiany wprowadzić.
Polski nie stać na utrzymywanie obecnego nieefektywnego systemu, natomiast środowisko akademickie niestety utraciło zdolność do samooczyszczenia i naprawy.
Niezależne Forum Akademickie ( www.nfa.pl) skupiające naukowców pracujących zarówno w Polsce, jak i poza granicami a działające na rzecz podniesienia jakości nauki i edukacji deklaruje swoje wsparcie w procesie reformowania tych dziedzin stanowiących gwarancję rozwoju gospodarczego i społecznego kraju.
Zwracamy się z gorącym apelem o uwzględnienie naprawy systemu nauki i szkolnictwa wyższego w planach naprawy struktur Państwa Polskiego.
Prezes Fundacji Niezależne Forum Akademickie – Józef Wieczorek (Kraków)
Przewodniczący Rady Fundacji – Cezary Wójcik (Evansville, USA)
AutorMaciej Panczykowski Tutaj potrzebna jest reforma systemowa zmieniająca kryteria finansowania i umożliwiająca kontrolę tego procesu. Przede wszystkim finansowane powinny być projekty pożyteczne dla kraju lub mające fundamentalną wartość naukową (badania podstawowe). W dobie Internetu publiczna kontrola finansowania jest prosta i powszechnie dostępna. Potrzeba tylko dobrej, niezależnej woli, by to zrobić. Obecny system polskiej nauki jest jak system służby zdrowia. Finansowa studnia bez dna. Aby osiągane efekty były adekwatne do nakładów, potrzebna jest reforma, która wyselekcjonuje i nagrodzi tych, którzy się krajowi lub nauce opłacają. A więc kolejność leczenia musi być taka: najpierw reforma, potem zastrzyki gotówki.
2006-01-04 08:56:47 | odsłon: 17033
Maciej Panczykowski
Analiza polskiej nauki instytucjonalnej
WSTĘP
Artykuł ten zawiera krótki opis patologii, z jakimi moim zdaniem boryka się polska nauka instytucjonalna (PNI). Zdaję sobie sprawę, że obszerny temat w tytule zostanie tutaj zaledwie „dotknięty”, a lista wymienionych tu wykrzywień nie pretenduje do nazwy „wyczerpującej”. Wydaje mi się jednak, że moje abstrakcyjne i esencjonalne ujęcie w wielu przypadkach trafia w sedno. Chciałbym tu asekuracyjnie zaznaczyć, że nie jestem żadnym „istą”, więc nie wyznaję żadnego „izmu”, żadnej ideologii. Jestem naukowcem, więc staram się badać rzeczywistość, zbierając fakty, dociekając ich przyczyn, a potem – wyciągając ogólniejsze wnioski. Dla skrótowości przedstawiam głównie wnioski. A są one następujące:
ORKA PO BETONIE
Oto typowy i niejedyny przykład – moje doświadczenia wyniesione z Uniwersytetu Warszawskiego – uczelni, na której spędziłem 8 najtrudniejszych lat mojego życia. Cały ten czas upłynął mi na intensywnej pracy nad swoim rozwojem naukowym i przemyśliwaniu tego, co się nauczyłem i układaniu sobie tego w głowie. Była to uczciwa praca i uczciwe myślenie. Mimo to, z czasem robiło się wokół mojej osoby dziwnie gęsto. Coraz więcej wrogości, coraz wyższe wymagania. Z początku naiwnie myślałem, że to dlatego, że jednak daję z siebie za mało. Ale im bardziej się starałem, tym bardziej było gęsto. Musiała się zatem pojawić u mnie myśl, że nie o rozwój chodzi. Słońce świeci dla tych, co mają znajomości, są w układzie (gotowi na moralne kompromisy) lub pokornie wykonują małe, nierozwijające i niemotywujące zadania profesora. Bo istnieje poczucie zagrożenia intensywnym rozwojem, który w najlepszym przypadku trzeba ograniczyć, a w najgorszym – usunąć. Dobre samopoczucie i święty spokój betonowego układu, który już wszystko ma i któremu nic się już nie chce, kosztuje polską naukę sporo. Ale na UW nie spotkałem nikogo, kto byłby taką koleją rzeczy zdziwiony, zbulwersowany i do kogo można się zgłaszać o pomoc. Szczerze mówiąc, przez te 8 lat robiłem „slalom” między osobistościami UW, a uczyłem się sam i „na boku”, by móc poczuć prawdziwą naukę. Po tym czasie wylądowałem na bruku i wtedy zobaczyłem, że mam ręce puste. Morał z tego taki, że jeśli zamierzamy orać, to musimy najpierw sprawdzić, co będziemy orać. Bo jeśli beton, to plonu nie będzie. Będzie tylko pot i wykończenie.
Patologia 1: PNI hamuje rozwój młodych naukowców, bo jej system jest taki, że jest to w interesie jej decydentów.
RENEGACI NA LICYTACJI
Na początek pozwolę sobie na krótki wstęp o wolności, gdyż pojęcie to jest często nadużywane i służy jako wygodny „wytrych”, a tak naprawdę kwestia wolności rozumiana jest przez wielu powierzchownie, bo brakuje u opiniotwórczych „wyroczni” klarownych przemyśleń na jej temat. Wystarczy tylko, że jest ona wartością dla pewnych wpływowych sił, aby lizusowsko mieć ją na języku (mniejsza o definicję). W każdym społeczeństwie wolność jednostki jest jakiś sposób ograniczona. Gdyby tak nie było, nie byłoby mowy o budowaniu jakiegokolwiek systemu wyższego rzędu (społeczeństwa z jednostek). System zawsze oddziałuje na swoją część i nadaje jej pewne cechy, a pewnych – nie. Cały problem tkwi w tym, aby wolność jednostki ograniczona była w sposób mądry, tzn. aby wolno jej było robić rzeczy przyczyniające się do rozwoju społeczeństwa, a nie wolno było jej robić rzeczy działających destrukcyjnie. Innymi słowy, chodzi o to, aby absurdalnie nie utrącać działań człowieka, który mógłby uczynić wiele dobrego, a z drugiej strony nie dopuszczać do egoistycznych korzyści kosztem interesu społecznego. Tak po prostu jest, że jednostka zawsze płaci za bycie w społeczeństwie i nie jest to pogląd czy ideologia. Gdy społeczeństwo jest zdrowe, to płacona cena nikomu nie szkodzi.
Weźmy przykład wolności słowa. Jest różnica pomiędzy ideą: „nie wolno ci pisać prawdy”, a ideą „nie wolno ci pisać nieprawdy”. Obie idee są ograniczeniami, z tym, że jedna jest społecznie niekorzystna (zła), a druga – korzystna (dobra), bo tylko znajomość faktycznego stanu rzeczy pozwala na skuteczne radzenie sobie z rzeczywistością (np. przetrwanie, postęp). Podobnie jest z wolnością gospodarczą. Intuicyjnie czujemy, że głupio jest „wiązać ręce” sklepikarzowi sprzedającemu owoce i warzywa, ale mądrze jest nie zezwalać nikomu na sprzedawanie rzeczy, które trują ludzi, nawet, jeśli są smaczne i można na nich zbić prywatną fortunę. Płacz niedoszłego biznesmena, że ogranicza się jego wolność nie powinien wtedy nikogo chwycić za serce.
Obecny w Polsce kapitalizm został przez wielu pojęty równie źle, co wygodnie. Wolność nie oznacza wolności nieograniczonej, aspołecznej, a dbanie tylko o siebie może paradoksalnie odbywać się na zasadzie dawania komuś. Bo ten ktoś odda. A tym kimś może być np. społeczność. Większość polskich mediów (niby ukierunkowanych na społeczeństwo) jest silnie uzależniona od obcego kapitału, co nie sprzyja niezależności głoszonych przezeń idei. Szczególnie w mediach komercyjnych króluje jeden, jedynie słuszny pogląd – neoliberalizm, bo on głosi niskie podatki – korzyść dla koncernów medialnych. Reszta się nie liczy. Dyżurni eksperci naukowi zapraszani do mediów, zdecydowanie wiedzą, co mówić, aby nie był to ich ostatni występ. Dotyczy to głównie ekspertów nauk społecznych (socjologia, politologia, ekonomia), bo w naukach ścisłych trudniej jest głosić, że 2 + 2 = 5, nawet, jeśli jest to akurat bardzo korzystne. Więc roi się od półprawd, przemilczeń i manipulacji faktami, subiektywizm zasłaniany jest mówieniem: „współczesny pogląd” lub „jest taka szkoła”. Szkoda tylko, że często nie ma po prostu zgodności z faktami… Ale jest zgodność z interesem medium…A każdy naukowiec wie, że w nauce musi być zgodność głoszonej tezy z faktami i jeśli w mediach nie jest możliwe głoszenie takich tez, to przyzwoitość nakazuje się tam nie pokazywać. Ale piewca-renegat, zachłyśnięty nową rzeczywistością, czerpie z niej garściami. Bo tak zrozumiał, że wolno mu dbać o siebie. Podlizywanie się komuś dla własnej korzyści i przeciwko interesowi społecznemu jest dość obrzydliwe. Szczególnie, że widzowie są zazwyczaj laikami myślącymi, że skoro ekspert tak mówi, to tak widać jest. I to pogłębia ich frustrację i zagubienie. Ktoś dał d… więcej.
Patologia 2: PNI jest dyspozycyjna wobec polityki i pieniędzy, bo przedkłada materialny interes nad uczciwe badanie rzeczywistości.
BURZA MÓZGÓW (WYPRANYCH BĄDŹ WYGNANYCH)
Polska jest bardzo bogatym krajem…I bardzo altruistycznym. Bo tylko taki kraj potrafi łożyć na wieloletnią edukację swojej młodzieży, aby potem nie mieć żadnej wyraźnej koncepcji na zatrzymanie jej w kraju, dla oczywistej narodowej korzyści. „Wyjeżdżaj na Zachód, tutaj jeszcze długo nic się nie zmieni” – to zdanie powtarzają przychylni profesorowie chyba równie często jak „zdrowaśki”. Myślę, że trochę dałoby się ulżyć młodym naukowcom, gdyby lobby profesorsko-decydenckie naciskało w interesie przyszłości kraju precyzyjnie i gdzie trzeba. Ale, jak na razie, wychodzi im tylko lobbing w interesie własnym i doraźnym. Ośmielam się twierdzić, że to wypychanie młodych za granicę, to lekka forma pozbycia się konkurencji, taka zsyłka w wersji „soft”.
Co robią młodzi na Zachodzie? Robią długo doktoraty, jeśli w ogóle uda im się je zrobić, służą olśniewającą wiedzą zachowując mało olśniewające pozycje w tamtejszych hierarchiach, pracują za atrakcyjnie niskie wynagrodzenie. Jest to wykwalifikowana i tania siła robocza. A więc mimo faktu, że Polska jest już w strukturach Zachodu, to on raczej nic nie zrobi, aby ten stan u nas zmienić. W jego interesie jest polski bajzel naukowy, bo to gwarantuje odpływ na Zachód atrakcyjnej siły roboczej. Jak zwykle, bezpieczniej jest liczyć na siebie… Oczywiście, warto, aby polscy naukowcy byli otwarci, wyjeżdżali poznawać ciekawych ludzi, inne metody badań i szlifowali język angielski – współczesną łacinę. Ale muszą oni mieć gdzie wrócić. To jest strategiczny interes państwa, a brak autentycznych działań w jego zakresie ma za przyczynę jedynie bezmyślność.
Patologia 3: PNI robi mało, aby zatrzymać w Polsce naukowców, a tych, co zostają, nagradza za brak świeżości i oryginalności.
PODLEGŁA WTÓRNOŚĆ
Polskę cechuje obecnie bezkrytyczne i uniżone przyjmowanie wszystkiego, co płynie z Zachodu. Są to albo rzeczy wartościowe (np. nowoczesne technologie) albo zwykły chłam (np. bekająca żaba – gadżet komórkowy sprzedający się tak dobrze, że tracę wiarę w człowieka). Gdy byłem na UW, to wszystko, co istotne było nie nasze. Pomysły płynęły z Zachodu, ciekawe idee brano z zachodnich książek i czasopism, nowatorskie metody badań powstawały na zachodnich uniwersytetach i dopiero potem ktoś „przywoził” je do Polski. Bo przecież my jesteśmy zbyt biedni, aby dokonać czegoś na światowym poziomie, a wszyscy, którzy nie zgadzają się z tym, to entuzjaści, którzy dawno stracili kontakt z rzeczywistością i nie znają życia. Trzeba powiedzieć sobie jasno, że nie mamy szans skutecznie konkurować np. z USA pod względem liczby ogłaszanych prac i opracowań tematów wymagających kosztownego i wyrafinowanego sprzętu. Ale mizeria materialna nie usprawiedliwia całkowicie mizerii ideowej. Mówienie sobie „jestem biedny, więc nic ważnego nie stworzę”, to wygodne dorabianie ideologii do własnego niechciejstwa. Sam znam przykład profesora z UW, który stworzył bardzo ważną w hydrobiologii pracę na stawach tatrzańskich, używając prostego sprzętu wędkarskiego. I opublikowano ją w „Nature”. Po prostu miał błyskotliwy pomysł, który realizowalny był nawet w polskich warunkach. Potrzebna jest niesprzedana wola polityczna, by stworzyć system, który zajmie się zagospodarowaniem polskiej myśli technologicznej, rozwiązań analogicznych do tych zachodnich lub nowych. Byłaby to inwestycja opłacalna, gdyż kosztowałaby mniej niż kupowanie wszystkiego na Zachodzie. System taki automatycznie nagradzałby naukowców robiących rzeczy pożyteczne i zatrzymywałby ich w kraju. Marzy mi się czas, w którym w polskiej nauce będzie sporo polskiej myśli, polskiej treści. A jej system może być amerykański… Niestety, jak na razie, jest odwrotnie. Szkoda, bo myślę, że jeśli zrobimy coś innego niż w USA lub nawet lepszego, to Amerykanie nas nie zleją. Nie lękajmy się!
Patologia 4: PNI jest mało twórcza, oryginalna i patriotyczna, a często robi rzeczy wtórne i mało pożyteczne.
PLASTER NA OTWARTE ZŁAMANIE
Nauka rozwija się najlepiej, gdy interesy wszystkich grup ludzi ją współtworzących są godzone. Po prostu, dzięki takiej solidarności, najwyższa liczba ludzi może aktywnie działać i myśleć z korzyścią dla naukowego rozwoju. Gorzej, jeśli pewna egoistyczna podgrupa świata naukowego pragnie maksymalizować swoją korzyść kosztem reszty. Aby to osiągnąć, pojawiają się próby uzależniania, ograniczania rozwoju wykorzystywanych, a u tych ostatnich – napięcie i bunt. W system anglosaski najwyraźniej wpisana jest największa dawka solidarności, bo to właśnie to rozwiązanie cechuje naukowe potęgi – USA i UK. System gra, moim zdaniem, rolę priorytetową, bo istnieją państwa równie bogate jak Wielka Brytania, a mimo to znacznie ustępujące jej wpływem na światową naukę. Wystarczy spojrzeć np. na rynek książek przyrodniczych. Tutaj 95% klasycznych, znakomitych pozycji i związanych z nimi nowych pomysłów, teorii i idei pochodzi albo ze Stanów Zjednoczonych albo ze Zjednoczonego Królestwa. Rozwój tamtejszych naukowców jest burzliwy, prężny i niezahamowany. Wśród polskich naukowców raczej istnieje zgoda, co do tego, gdzie należy wyjechać, jeśli chce się naukowo rozwijać. Świadomość sukcesu systemu anglosaskiego istnieje. Pojawia się, więc pytanie: skoro jest tak dobry, to dlaczego przynajmniej nie skopiować go u nas (nie mówiąc o jeszcze doskonalszych wersjach)? Musi się także pojawić myśl, że tego systemu u nas nie ma dlatego, że komuś bardzo zależy na tym co jest. Jest to grupa wpływowa i bojąca się utracić maksymalne korzyści związane z obecnym, patologicznym dla większości, systemem polskiej nauki. To warstwa profesorsko-decydencka. Nowo przyjęta ustawa o szkolnictwie wyższym jest upozorowaną próbą zreformowania ważnej części polskiej nauki. Przypomina ona niestety manewr, jaki robi producent, gdy nie potrafi lub nie chce zmienić produktu. Po prostu umieszcza go w nowym opakowaniu z napisem „NOWOŚĆ!”. A powinno być raczej napisane: „NIHIL NOVI”.
Patologia 5: PNI robi pozorne, powierzchowne ruchy, aby kryć i stabilizować nietykalne dno.
FINANSOWA MANTRA
Jeśli już „niezależne” media zainteresują się polską nauką, to można wtedy zobaczyć w nich rektora błyskającego sztuczną szczęką i gronostajami, który oznajmia rozanielonej dziennikarce, jaki wspaniałe osiągi ma jego uniwerek. Podaje parametry, które mało tak naprawdę pokazują, ale dużo robią marketingowego wrażenia. Brakuje właściwie tylko pieniędzy i gdy one będą to już wszystko rozkwitnie jak japońska wiśnia. Jestem pewien, że nie rozkwitnie. W każdym razie nie jak wiśnia… Tutaj potrzebna jest reforma systemowa zmieniająca kryteria finansowania i umożliwiająca kontrolę tego procesu. Przede wszystkim finansowane powinny być projekty pożyteczne dla kraju lub mające fundamentalną wartość naukową (badania podstawowe). W dobie Internetu publiczna kontrola finansowania jest prosta i powszechnie dostępna. Potrzeba tylko dobrej, niezależnej woli, by to zrobić. Obecny system polskiej nauki jest jak system służby zdrowia. Finansowa studnia bez dna. Aby osiągane efekty były adekwatne do nakładów, potrzebna jest reforma, która wyselekcjonuje i nagrodzi tych, którzy się krajowi lub nauce opłacają. A więc kolejność leczenia musi być taka: najpierw reforma, potem zastrzyki gotówki.
Patologia 6: PNI chce dużo pieniędzy, ale nie chce się naprawdę zreformować (co zapobiegłoby ich zmarnotrawieniu).
ZAKOŃCZENIE
Oczywiście, wnioski, które powyżej przedstawiłem, mają charakter reguł. W wysoce złożonych układach nic nie jest „jak od żyletki”, na 100 procent. Z moich obserwacji wynika jednak, że są to wyraźne prawidłowości, a kontrprzykłady mają charakter wyjątków. Jeśli więc jakiś polski naukowiec przeczytał ten artykuł i nie wie, o czym w nim mowa, to znaczy, że miał dużo szczęścia.
Autor:Adrian Tkacz Po 1989 roku system polskiej nauki i szkolnictwa wyższego uległ minimalnym zmianom, ograniczając się jedynie do przygotowania płatnej oferty edukacyjnej. Mentalnie układ ten jest obecnie skansenem myśli i postaw określanym, przez co bardziej krytycznych, jako ustrój prusko-feudalny. W wielu przypadkach zależności pracownicze odzwierciedlają raczej stosunki panujące na dworach monarszych, niż relacje jakie powinny obowiązywać między przełożonym a podwładnym w nowoczesnym państwie demokratycznym z gospodarką wolnorynkową
2006-01-17 01:14:53 | odsłon: 16230
Adrian Tkacz
Nauka: Jeden kraj dwa systemy
W świadomości społecznej nie istnieje dzisiaj problem organizacji nauki i szkolnictwa wyższego w Polsce. Niedostatki w służbie zdrowia czy wymiarze sprawiedliwości są widoczne dla ogółu. Na uczelniach wydaje się być wszystko w porządku. Najdobitniej świadczy o tym zaufanie, jakim cieszą się we współczesnej Polsce profesorowie. Sama wysoka ocena seniorów nauki nie jest niczym złym, ale przyczynia się do niedostrzegania wad obecnego rozwiązania. Rzeczywistość nie jest tak różowa. Po 1989 roku system polskiej nauki i szkolnictwa wyższego uległ minimalnym zmianom, ograniczając się jedynie do przygotowania płatnej oferty edukacyjnej. Mentalnie układ ten jest obecnie skansenem myśli i postaw określanym, przez co bardziej krytycznych, jako ustrój prusko-feudalny. W wielu przypadkach zależności pracownicze odzwierciedlają raczej stosunki panujące na dworach monarszych, niż relacje jakie powinny obowiązywać między przełożonym a podwładnym w nowoczesnym państwie demokratycznym z gospodarką wolnorynkową. Anachroniczna organizacja przyczynia się do ogromnego marnotrawstwa talentu młodych ludzi. W konsekwencji utrwala to strukturalne bezrobocie panujące w Polsce i skazuje wiele osób na frustrację z powodu braku możliwości samorealizacji. Ukazanie rozmiaru patologii panującej w tym środowisku wydaje się być pierwszym krokiem na drodze do uzdrowienia sytuacji. System ten w dłuższej perspektywie nie jest w stanie tak funkcjonować, stąd pojawiające się ostatnio pomysły wprowadzenia odpłatności za studia. Nie tylko argumenty natury społecznej przekreślają ten pomysł. Dodatkowe, para-podatkowe finansowanie wyższej edukacji przyczyniłoby się do utrwalenia obecnych patologii. Przyczyny nieprawidłowości należałoby w pierwszej kolejności upatrywać w nieruchliwości naszego środowiska naukowego. W USA podstawową cechą kariery jest mobilność, w Polsce dominuje model „od studenta do profesora” na jednej uczelni. Ludzie, którzy się znają kilkadziesiąt lat, nie są w stanie obiektywnie oceniać własne prace. Niejednokrotnie źle rozumiana solidarność zawodowa składnia do tolerowania ewidentnych nieprawidłowości. Zmiana tego stanu rzeczy przy pomocy jednego pociągnięcia jest niestety niemożliwa. Wydaje się, że szansy na poprawę należy upatrywać w stopniowej modernizacji struktury i zwiększeniu wydatków państwa na badania i rozwój. Dodatkowe środki nie mogą jednak finansować obecnego układu, ale powinny służyć do stworzenia nowego, drugiego obiegu polskiej nauki.
Dobrym rozwiązaniem byłoby stworzenie podwójnego systemu finansowania nauki i edukacji. Według obecnych mechanizmów i w oparciu aktualną kadrę profesorską państwo zapewniałoby środki głównie na kształcenie młodzieży na poziomie wyższym. Drugi filar tego systemu odpowiadałby z kolei za prowadzenie badań naukowych. Docelowo włączony byłby on w paneuropejski system wspólnej przestrzeni naukowej. Finansowany głównie drogą grantów powinien być otwarty przede wszystkim na młodych i mobilnych naukowców. Trzy-cztery najsilniejsze ośrodki krajowe zorganizowane według najlepszych wzorów amerykańskich i brytyjskich wraz z prywatnymi instytutami naukowymi stanowiłyby trzon tego rozwiązania. Dla powodzenia zmian w naszym kraju konieczna jest reforma systemu organizacji nauki i szkolnictwa wyższego także na poziomie Unii Europejskiej. Tylko poprzez stworzenie wspólnego pan-europejskiego systemu można zagwarantować sukces zaproponowanego wyżej przedsięwzięcia. Zdjęcie biurokratycznych i prawnych barier przed młodymi naukowcami pozwoliłoby na uwolnienie ich energii. Dzisiejsze prawo zapewnia finansowanie w głównej mierze tym, którzy mają silną pozycję polityczną w swoim środowisku. Bez znaczącego zastrzyku pieniędzy dla młodych doktorantów i osób zaraz po doktoracie, dzięki któremu będą mogli się uczyć i pracować poza macierzystą uczelnią, nie przerwie się chorego łańcucha powiązań. Stworzenie możliwości prowadzenia badań poza macierzystą uczelnią, w czołowych ośrodkach w Polsce i UE jest warunkiem sine qua non powodzenia każdej reformy systemowej. Dobrym rozwiązaniem byłoby powołanie Funduszu Wspierania Mobilności Młodych Naukowców. Instytucja ta, poza wsparciem materialnym, oferowałaby granty na prowadzenie własnych badań naukowych, przy czym nie powinny być one kierowane do obecnych beneficjentów systemu, którzy mają inne możliwości zdobycia finansowania. Podstawowe pytanie, jakie rodzi się w tym miejscu, to skąd wziąć pieniądze? Tutaj pojawia się kwestia politycznego zdefiniowania funkcji, jakie odgrywać powinno państwo. Analizując programy zwycięzców obecnych wyborów parlamentarnych sceptycznie można oceniać szansę na przeprowadzenie bardziej gruntownych zmian. Warto jednak podkreślić to, że dla polityka, który publicznie uznaje inwestycję w edukację i naukę za absolutny priorytet i misję państwa, nie ma takich pieniędzy, których nie powinien przeznaczyć na ten cel, nawet kosztem innych ważnych wydatków. Nakaz jawności dorobku naukowego oraz jawnego rozliczania z publicznych grantów ma większą szansę na realizację w obecnych warunkach. Nie wymaga też dużych środków finansowych. Propozycja lustracji politycznej powinna być jednak zastąpiona postulatem lustracji merytorycznej. Upublicznienie dorobku naukowego każdego naukowca pretendującego do objęcia funkcji kierowniczej na uczelni bądź instytucie powinno być obligatoryjne.
Jawność ma wręcz fundamentalne znaczenie dla procesu naprawy finansów nauki. Gdzie można znaleźć rozliczenie grantów, czasami opiewających na milionowe kwoty? Nie jest zaś żadną tajemnicą, że te pieniądze nie zawsze idą bezpośrednio na prowadzenie badań. Konferencja naukowa w Peru, skórzane fotele i marmurowe podłogi w gabinetach profesorskich, różnego rodzaju płatne „konsultacje” nie byłyby problemem, gdyby widać było efekty. Niewiele nowych patentów, technologii czy brak publikacji w znaczących periodykach pokazuje, że te środki finansowe, które obecne są w systemie, nie są wykorzystywane efektywnie. Wystarczy przytoczyć fakt, że w naszym kraju za te same pieniądze przeznaczone na badania powstaje dziesięć razy mniej patentów niż w USA! Diagnozę o patologicznym sposobie finansowania potwierdza badanie klasyfikujące najlepsze polskie uczelnie dopiero czwartej setce w międzynarodowych rankingach. Na dodatek, to wszystko ma charakter sprzężenia zwrotnego – kiepski stan tej branży nie skłania polityków do inwestycji w nią. Nie ma niestety możliwości ani nadziei na wymuszenie reformy systemu w oparciu o dzisiejszych jego beneficjentów. Rektorzy są wybierani przez władze uczelni, które ustawowo są zdominowane przez osoby zawdzięczające obecnym rozwiązaniom swoje nienaruszalne pozycje kierownicze. Praktycznie niemożliwe jest uzyskanie zgody na ustawowe wprowadzenie kadencyjności stanowisk kierowniczych na publicznych uczelniach i placówkach naukowych. Zresztą rodzi się pytanie, kto miałby rozstrzygać takie konkursy? Przecież Polska to mały kraj, gdzie w niektórych dziedzinach liczbę specjalistów można by zliczyć na palcach jednej ręki. Włączenie ekspertów z zagranicy w ocenę dorobku polskich naukowców wydaje się być konieczne. Znaczącą rolę odegrać jednak mogą studenci i doktoranci. Nowoczesna nauka charakteryzuje się tym, że najwięcej mogą zrobić właśnie ludzie przed 35 rokiem życia. Dla wielu czytelników może być to zaskoczeniem, ale tak właśnie wyglądają zagraniczne instytuty badawcze – mnóstwo młodych zapaleńców, którzy poświęcają się idei, jaką jest prowadzenie badań naukowych. W Polsce się ich nie wspiera, ogranicza możliwości, a awans umożliwia w coraz większym stopniu tylko tym adeptom, którzy niosą ze sobą „odpowiedni materiał genetyczny”. Efekt jest widoczny – brak nowoczesnych i konkurencyjnych firm dających zatrudnienie. Coraz częściej jedyną alternatywą dla młodego człowieka pozostaje praca w supermarkecie, restauracji typu fast-food lub emigracja i łącząca się z tym degradacja społeczna.
lek. med. Adrian Tkacz Przewodniczący SDPL w Katowicach
Niezależne Forum Akademickie - Archiwum NFA 